Merhaba sevgili okurlar, sevgili dostlar.
Rahmetli Babam Dostozan’dan Maraş’a Mektup serisi ile başlayan Maraş kokan şiirlerden sonra Dostu Hayati Vasfi Taşyürek den ilham alarak Maraş Ağzı ile yazdığı Maraş’ta kullanılan kelimelerin tanıtıldığı “LÜGATÇE” serisini sizlere aktaracağım.. Önceki şiirlerde Dostozan’ ın Maraş’ı ne kadar çok sevdiğinden bahsetmiş ve Maraş’ la ilgili şiirlerini siz değerli takipçilerimle paylaşmıştım. Bu güzelim memleketimizin ilçelerinden, köylerinden, tabi ve tarihi güzelliklerinden, yöresel lezzetlerinden, Kahramanmaraş aşığı Dostozan’ ın Maraş kokan şiirlerinde özlemlerini anlatmıştık.
Babam şiirlerinde daha öncede bahsettiğim gibi Mevlana, Yunus Emre, Necip Fazıl Kısakürek ve Hayati Vasfi Taşyürek’ten etkilendiğini hiç inkar etmemiş, hatta birkaç şiirini yazarken bu şairlerin şiirlerinden esinlenerek “Nazire” şeklinde yazdığını belirtmiştir. Maraş’a şiirler yazarken olmazsa olmaz diyebileceğimiz Maraş ağzını sıkça kullanmış, ayrıca Maraş’a özgü kelimeleri dörtlükler halinde not etmiştir. Daha önce de belirttiğim gibi Rahmetli Hayati Vasfi Taşyürek’ in Maraş ağzı ve deyimlerini yazdığı aşağıda ilk dörtlüğünü hatırlatmak istediğim “LÜGATÇEMİZ” şiirindeki gibi;
Yemeniye ‘’kelik’’ yoğurda ’’ katık’’
Bulgur pilavına ‘’aş’’ derler bizde
Genç horoza ’’celfin’’ pilice ’’ferik’’
Kümese yollarken ‘’kiş’’ derler bizde...
Her iki Şairinde Mekanı Cennet olsun. Yazdığı dörtlükler Hayati Vasfi’ den ilham alınarak Maraş’ın kendine has kelimelerini deyimlerini bir araya getirerek onda olmayan kelimeleri de hatırlamaktı biraz da. 80 li yıllarda Maraş’ın sevilen Gazetecilerinden Rahmetli Osman Sayın ile yaptığı bir röportajda bunlardan bahsedilmiş, Osman beyde babama “ağbi bunları da niye şiirselleştirmiyorsun” diyerek o dörtlüklerin şiirleşmesine vesile olmuştur. Bu arada Osman Sayın Ağbimizide rahmetle anmak istiyorum.
Bu sayede aynı Maraşa Mektup’ lar da olduğu gibi LÜGATÇE lerde sıralanmıştır. Bugünkü şiir Dostozan’dan LÜGATÇE – 1’ in, sizleri eski günlere götürecek, herkese bir anısını hatırlatacak, biraz gülümsetip, biraz hüzünlendirecek ve bazı kişileri yad ettirecek diye düşünüyor, beğeninize sunuyorum.
LÜGATÇE - 1
Merdivene SÜLLÜM, kol altı BÖĞRÜM.
HORALI sözlere, ŞOR derler bizde.
Yufkaya sarılan peynire DÜRÜM,
Yağlı çökeliğe LOR derler bizde.
***
Kıl keçiye DAVAR, oğlağa MECİK;
Tavuk civcivi ve serçeye CÜCÜK,
Ufacığa GÜCCÜK, kısaya GÜDÜK,
Deli dolu ata TOR derler bizde.
***
Duvarda oyulmuş rafa TAG derler.
Bulgur aşı ile BORANI yerler.
Çiğ köfte yanında ayran içerler.
AYAZA sofrayı kur derler bizde.
***
İnişli yokuşlu yerlere BAYIR,
Otlakta toplanan sürüye NAHIR,
Bizde de söylenir çimene çayır,
Bakımsız tarlaya BOR derler bizde.
***
Çok iyiye OVV, güzel şeye PEH.
Üzümün kurumuş olanına TEH.
Kocamana ABOV, birazcığa EH.
Gönlü yoksa, yerim DAR derler bizde.
***
Dam ucuna SÜYÜK, kediye PÜSÜK,
İriye BÖSBÖYÜK, tepeye HÖYÜK.
Ne yapsak yerine NOTİYOK derik,
Sara illetine ÇOR derler bizde.
DOSTOZAN-M.Hanifi SARIYILDIZ
Bir dahaki yazıda buluşmak ümidiyle dostça kalın.22.08.2022