Astım çok sayıda çocuğu etkileyen kronik bir akciğer hastalığıdır.
Astımı tetikleyen bazı etmenler vardır. Bunlardan birinin de soğuk havalar
olduğunu belirten İstanbul Alerji Kurucusu, Alerji ve Astım Derneği Başkanı
Prof. Dr. Ahmet Akçay astımlı çocuklar için soğuk havalarda alınabilecek
önlemleri anlattı.
Soğuk hava ve astım arasındaki bağlantı nedir?
Astımınız olduğunda, solunum
yollarınız (bronş tüpleri) şişer ve belirli tetikleyicilere yanıt olarak
iltihaplanır. Şişmiş hava yolları daha dardır ve fazla hava alamaz. Soğuk
havalar, astım hastaları için özellikle zor bir zamandır. İnsanlar genellikle
astım belirtilerinin kış boyunca kötüleştiğini görürler. Bunun nedeni, yılın bu
zamanında birçok astım tetikleyicisinin bulunmasıdır.
Soğuk havalarda astımı ne tetikleyebilir?
Astımı olan herkeste aynı tetikleyiciler
olmak zorunda değildir. Farklı tetikleyiciler farklı kişilerde belirtileri
kötüleştirebilir. Soğuk havalarda astımı tetikleyen yaygın durumlar şunlardır:
Soğuk mukusu artırır
Hava yollarınız sağlıksız
parçacıkların atılmasına yardımcı olan koruyucu bir mukus tabakasıyla kaplıdır.
Soğuk havalarda vücudunuz daha fazla mukus üretir, ancak normalden daha kalın
ve yapışkandır. Ekstra mukus, soğuk algınlığı veya başka bir enfeksiyon
kapmanızı daha olası hale getirir.
Soğuk algınlığı ve grip
Soğuk algınlığı ve grip en
önemli kış tetikleyicileridir ve astımlı kişilerin çok büyük bir kısmının soğuk
algınlığı veya grip olduğunda, astım belirtileri kötüleşir.
Göğüs enfeksiyonları
Göğüs enfeksiyonları kış
aylarında daha sık görülür ve astımı olan kişilerde belirtileri tetikleyebilir.
Göğüs enfeksiyonları, solunum yollarını alevlendirdiği için astım belirtilerini
daha da kötüleştirebilir.
Soğuk veya nemli hava
Hava soğuk olduğunda astım
belirtilerinin kötüleştiğini fark edebilirsiniz. Soğuk hava kurudur, bu da
solunum yollarını tahriş eder. Ayrıca daha fazla mukus üretmesine neden
olabilir, bu da astımınızı daha kötü hissettirebilir.
Nem ve küf
Küf alerjisi olan ve astımı
olan kişilerde, alerjene maruz kalmak astım semptomlarını kötüleştirebilir.
Toz akarları
Toz akarları astımı olan pek
çok kişide belirtileri tetikleyen alerjendir. Toz akarlarından tamamen kaçınmak
oldukça zordur.
Astım hastaları ne gibi önlemler almalı?
Öncelikle astımın kontrol
altında olduğundan emin olmak gerekir. İlaçların doktorunuzun belirttiği gibi
alınması ve düzenli astım kontrollerinin yapılması gerekir. Bununla birlikte
soğuk havalarda astımı olanlar şu önlemleri alabilir:
Tetikleyicinizi öğrenin
Astımınızı tetikleyen bir şeyi
soluduğunuzda, solunum yollarınız sıkılaşabilir ve mukusla tıkanabilir.
Öksürebilir, hırıltılı nefes alabilir ve bazı belirtiler yaşayabilirsiniz.
Tetikleyicilerinizin ne olduğunu belirlemek doktorunuz alerji testi yapabilir.
Tetikleyicilerinizi öğrendikten sonra maruziyeti azaltmak için bazı önlemler
alabilirsiniz.
Evcil hayvanlara maruziyeti sınırlayın
Çocuğunuzun evcil hayvanınıza
alerjisi olabilir ve bu durum da astım belirtilerini kötüleştirebilir. Evcil
hayvanınız çocuğunuzdan mümkün olduğunca uzak tutmaya çalışın. Ayrıca evcil
hayvanınızın çocuğunuzun yatak odası girmesini engelleyin.
Alerjen geçirmez yatak takımları kullanın
Toz akarları yaygın
alerjenlerdendir. Nemli ve sıcak ortamı seven bu akarlar özellikle yataklarda
ve yatak takımlarında üreme imkanı bulurlar. Bu nedenle çocuğunuzun toz akarı
alerjisi varsa alerjen geçirmez yatak takımları kullanın. Çocuğunuzun
nevresimlerini en az haftada bir kere yüksek ısıda yıkayın.
Evinizi kuru tutun
Toz akarları ve küf sporları,
ortam kuru ve serin olduğunda çok iyi büyümez. Bu nedenle evinizin nem
seviyesine dikkat edin. Kış aylarında evinizi kuru tutmanın bazı yolları
şunlardır:
-Banyo yaparken veya duş
alırken banyonuzdaki fanı çalıştırın.
-Yemek pişirirken veya bulaşık
makinesini kullanırken mutfakta aspiratörü kullanın.
-Sızdıran boruları ve
pencereleri onarın.
Soğuk algınlığı ve grip için önlem alın
Soğuk algınlığı ve grip, hem
kışın daha olasıdır hem de astım alevlenmelerine yol açabilir. bu nedenle
çocuğunuzun bunlara yakalanmaması için önlemler alın. Çocuğunuzun ellerini sık
sık yıkmasını ve hasta kişilerden uzak durmasını sağlayın.
Çocuğunuzun grip aşısını yaptırın
Astımlı çocuklar, soğuk
algınlığı ve gribi daha ağır atlatabilir. Grip aşısı, çocuğunuzu gripten
koruyacaktır. Bu nedenle çocuğunuzun grip aşısını yaptırmanız son derece
faydalı olacaktır.
Sıcaklık çok düşükse dışarı çıkmayın
Astım ataklarını önlemek için,
sıcaklık çok düştüğünde, çocuğunuzun dışarı çıkmasına izin vermeyin. Dışarı çıkılması
gerekiyorsa ağız ve burunu kapatacak bir atkı ya da bandana kullanın.
Alerji Aşıları Uzun Süreli Rahatlama Sağlayabilir
Alerji aşısı yani immünoterapi
alerjik astımı olan kişilerde uzun süreli rahatlama sağlayabilir. Özellikle
uzun süre ilaç kullanan sürekli belirtiler yaşayan hastalarda biz aşı
tedavisini öneriyoruz. Aşı tedavisinde vücut alerjen maddeye duyarsızlaşır ve
alerjenle karşılaştığında yoğun bir tepki vermez. Enjeksiyon şeklinde yapılan
alerji aşısının başarı oranı çok yüksektir ve birkaç yıl devam eder.